Deri sa mbushën 11 muajsh binjakët e mi nuk donin t’ia dinin kur largohesha nga dhoma por tani janë shëndruar në adoleshtentë. Sa më shohin që po bëhem gati për tu nisur për në punë djemtë më shikojnë , dhe vazhdojnë të luajnë me dadon e tyre. Duket sikur janë duke menduar “shihemi më vonë mami’’ e unë mendoj se ia hodha nuk patën shqetësim se u largova por një ditë të bukur e kuptova sa gabim e kisha. Sa hapa derën për tu larguar, Ian i vogli erdhi pranë derës dhe filloi të bërtiste. Ndërkohë vëllai i tij Tobi më kapi fort pas këmbës dhe filloi të qaj aq shumë sa nuk merrte dot frymë. Mu thye zemra, dhe u ndjeva shumë keq. Nuk po kuptoja se çfarë po ndodhte apo si duhet ta trajtoja këtë situatë.
Ankthi i ndarjes mund të ndodh brënda natës , dhe kjo i trëmb prindërit shpjegon Sara Abot, specialiste e këshillimit për familjën në qëndrën këshilluese në Los Angelos. Kjo nuk ndodh vetëm një herë, lotët dhe frika lidhur me të qënit larg mamit ose babit mund të rishfaqet te një bebe më e rritur e deri te parashkollorët duke sjellë sfida të reja për prindërit dhe zgjidhje të reja. Nuk duhet të harrojmë se ankthi i ndarjes është shumë normale për fëmijët ‘’ Që nga vitet e para të jetës ne duhet të duam që fëmijët të përballen me këto probleme sepse është praktikë për të ndërtuar siguri » thotë Aron Coper autor ‘’I just want my kids to be happy ! Why you shouldn’t say it.. . » Fatmirësisht për ty ka disa mënyra sesi mund ta minimizosh shqetësimin e fëmijës tuaj dhe vetës gjatë rrugës.
Foshnje
Edhe përse mosha ndryshon nga fëmija në fëmijë ankthi i ndarjes zakonisht godet rreth moshës 8 muajshe kur bebet sapo fillojnë të kuptojnë se prindërit ekzistojnë të ndarë nga ta thotë Abot. ‘’Është e menjëhershme, ata kuptojnë se ti mund të largohesh’’ por nuk kuptojnë se ti kthehesh. Ky lloj ankthi mund të zgjas disa jave e madje deri në muaj derisa fëmija të kuptojë se ju nuk po i braktisni dhe thjeshtë po shkoni në tualet.
Si ta tejkaloni këtë:
Fillo herët
Nga mosha 6 muajshe prezantoje bebin me personin që do kujdeset për ta si gjyshërit apo dadoja. ‘’Fëmija juaj ka nevojë për praktikë të qënit larg prej jush përpara moshës së kopshtit. » thotë Aleks Barzvi drejtor i klinikës për Qendrën e Studimeve për fëmijët nga Universiteti i New Yorkut mbi çregullimet emocionale. ‘’Ju duhet që të lejoni dikë tjetër ta mbaj në krah dhe ti flas fëmijës ndryshe nga ju. » Këto ekspereienca mund të minimizojnë ankthin më vonë kur ju nuk jeni.
Thuaj mirupafshim dhe mos e zgjat shumë largimin
Një frazë e thjeshtë duhet thënë ‘’mirupafshim Xhejmi , do të shihemi pasdite.” Tejzgjatja e largimit i jep idenë fëmijës se ka diçka për të pasur frikë. Por pjesa më e vështirë është : mos të lejosh të të kthejë. Ridukja pasi je larguar i jep mesazhin fëmijës se duke qarë më shumë dhe me gjatë vjen mami.
Gjuha e trupit duhet të transmetoj atë që thonë fjalët.
“Fëmija juaj mund të ndjejë atë që ju ndjeni kur dilni nga dera,”-thotë Cooper. Fali një buzëqeshje , përshëndete me dorë ajo do të nënkuptojë se ti ndihesh mirë me atë që po e le dhe ajo mund të ndihet mirë gjithashtu.”
Mos ik pa lajmëruar
Prindërit shpesh ikin fshehurazi kur fëmija nuk po sheh duke menduar se do anashkalojnë skenën. ‘’të ikësh në këtë mënyrë thyen besimin që ka fëmija tek ju,’’thotë Barzvi. Në vënd të kësaj kërko që kujdestari ta ridrejtojë vemendjen ndaj diçkaje tjetër pasi ti ke ikur dhe je përshendetur, si një lojë e re , muzike etj.
Kulmi:
Për shumë fëmijë, ankthi i ndarjes zhduket përpara se të arrijnë kulmi moshën 12-14 muajshe por për të tjerë këtu fillojnë ta shfaqin me tepri. ‘’Ky është momenti kur fëmija zhvillon lidhje të fortë me prindin’’thotë Barzvai ‘’do të shihni skena emocionale apo bërtitje e deri te qarja histerike.” Gjthashtu në këtë moshë është dhe elementi që ata duan të kenë kontrollin ata tashmë e dinë që ti do kthehesh por do prefereonin të rrije. Dhe fakti se e dinë se duke qarë i arrijnë synimet e tyre e tentojnë më së miri këtë :
Si ta përballosh:
Krijo një ritual largimi
p.sh kur duhet ta lësh fëmijën në çerdhe jepi dy puthje dhe një përshëndetje me dorë. ‘’ ky ritual krijon rregull rreth largimit për prindin dhe fëmijën ,’’thotë Abbot. Kjo krijon siguri.
Jepi fëmijës një detyrë të vogël
Kur djali 23muajsh i Ilenit, Luka arriti një fazë ku tregohej tepër i ngjitur ajo filloj ti kërkonte që ‘’mbylle pak derën për mamin’’ kur largohej për në punë. Kjo përgjegjësi aq e vogël e lehtësoi tranzicionin. “Ai ka shumë dëshirë të më ndihmoi dhe kështu i jap kontrolln e derës’’ thotë Ileni. Kjo strategji mund të funksionjë dhe për fëmijë që kanë ankth kur largoheni nga dhoma. Për shëmbull të duhet të vendosni rrobat në lavatriçe, jepi një bluze fëmijës për të ‘’palosur’’ derisa të rikthehesh.
Jepi një kohë
“Një fëmijë në këtë moshë nuk kupton 3 orë’’ por ju mund ti thoni ‘’do kthehem pasi të kesh ngrënë drekën”-këshillon Abot. Përpiqu ta mbash premtimin , e di sa joshëse është të mendosh se ai nuk e di diferencën nëse vonohesh por një ditë do e kuptojë dhe ti se parashikon dot kur. Nëse do dalësh natën dhe do vonohesh thuaj do e takosh në mëngjes.
Rikujtoje që ti gjithmonë rikthehesh
Kur djemtë e Ana Zirker mbushën 2 vjeç, ajo e personalizoji kur ata thoshin ‘’mami mos ik’’ unë i pyesja ‘’çfarë bën mami kur ikën?’’ dhe ata përgjigjeshin ‘’mami kthehet’’ thotë Zirker dhe jo më funksionon çdo herë.
Përsëritja: mosha parashkollore
Për prindërit kjo mund të jetë forma më e lodhshme e ankthit të ndarjes. Sapo ti mendon se fëmija ka fituar pak pavarësi fillojnë skenat emocionale dhe lotët rikthehen këto zakonisht falë një stresi të ri si p.sh një motër ose vëlla, vajtja në shkollë, një sëmundje në familje apo ndryshime të tjera. Fatmirësisht, kjo zgjat vetëm disa javë thonë eksperëtët. ‘’ Me një fëmijë tjetër në familje kjo ka lidhje vetëm me vemendjen’’-thotë Abot. ‘’Ata shqetësohen se janë në vënd të dytë tani, se prindërit do ti harrojnë.” Në rastin e shkollës së re fëmija e di se nëna do kthehet por prapë ndjejnë pasiguri pa të. ‘’Fëmija ndihet në një vënd të ri dhe nuk e ka idenë se kë duhet të besojë. Ai duhet të mësohet të ndaj vemendjen e mësuesit me fëmijët e tjerë.’’thotë Abot. Normale që ata e shfaqin këtë shqetësim!
Si ta tejkaloni:
Bisedo me fëmijën
Kape veten kur përdor fraza si ‘’je djalë i madh tani’’ dhe në vënd të kësaj përqafoje fëmijën dhe thuaji : « e di që ke emocione, por le të mendojmë një herë kur kishe frikë por çdo gjë shkoi mirë. Të kujtohet në pishinë ? » Kjo do ti tregojë se emocionet janë normale dhe se mund t’ia dalë ti përballojë ato. ‘’Ne jemi shumë krenar për një fëmijë të pavarur por nuk kuptojmë plotësisht që ky është një hap që kërkon dhe varësi, »thotë psikologja K. Mark Sossin.
Kaloni pak kohë bashkë
Pasi Xheniffer u bë nënë për herë të dytë, vajza e saj 2 ½ vjeçe Xhulia bënte skena sa herë Xheniferit i duhej të kujdesej për motrën e vogël. Kështu Xhenifer vendosi që ti falë vemendje pak më shumë Xhulias, sidomos kur gatuante ‘’ e zgjasja proçesin dhe e përfshija atëmë shumë, Nëse ne do të benim një lëng frutash Xhulia vendoste frutat dhe sillte qumshtin madje dhe shtypte butonin e pajisjes.’’ Ekspertët sugjerojnë se pak kohë vetëm ti me fëmijën i fal besim se dashuria dhe vemendja nuk është e kërcënuar.
Rutina e natës
Kjo është një ide e mirë në përgjithësi por mund të ju ndihmojë shumë kur fëmija po kalon një periudhë të vështirë. E ndihmon të kuptojë se ka rregull në botën e tij. Ju mund të beni dhenjë poster të rutinës së tij si p.sh ora 6 darka, 6:20 dushi, 6:45 veshja e pizhameve, larja e dhëmbëve ora 7 përalla dhe pastaj gjumi.
Përpiqu të mos biesh pre e tundimit
Një parashkollor që po përballet me ankthin e ndarjes mund të shfaq regres në shumë mënyra, si rikthimi i biberonit apo insistimi për të fjetur me ju. Kur ju jeni të lodhur është natyrale të pranosh mënyrën me sa më pak rezistencë dhe të mos i respektosh gjithmëonë rregullat që ke vendosur. ‘’Por më shumë se çdo gjë fëmija ka nevojë për strukture dhe rutinë.” Thotë Barzvi. ‘’Nëse ti i rikthen biberonin do e bëj shumë më të vështirë ta largosh. Në vënd që të alternosh rutinën fali më shumë përqafime dhe puthje por rutinën mos e prek duke dërguar mesazhin se nuk ka asgjë që nuk shkon.”